🔵 🔴 🟡 Περιγραφή μαθήματος

Το μάθημα στοχεύει στην μελέτη των ειδών αφήγησης και στην ανάλυση των αφηγηματικών πρακτικών, έτσι όπως αυτές συναντώνται σε παλαιά και νέα μέσα, μέσα από γραμμικές και μη γραμμικές εκφάνσεις. Μέσα από τις πολλαπλές προσεγγίσεις της θεωρίας, από το δομιστικό  μοντέλο του 1960 -1970 έως τις «αφηγηματικές σπουδές» του σήμερα (μετα-δομιστικό μοντέλο) γίνονται κατανοητοί όροι όπως η οπτική γωνία, ο χρόνος και ρυθμός της αφήγησης, η πρωτοπρόσωπη και τριτοπρόσωπη αφήγηση ή το αφηγηματικό κενό. Το ταξίδι του ήρωα, η ανάπτυξη ενός πλούσιου αφηγηματικού κόσμου, η μετατροπή μιας ιδέας σε ιστορία και σενάριο αποτελούν στάδια μιας δημιουργικής και συχνά επίπονης διαδικασίας της οποίας κάνουμε το πρώτο σχεδίασμα.

• γνωρίζει την εργαλειοθήκη αφηγηματικών τεχνικών, και αναγνωρίζει τα συστατικά της αφήγησης

   

• μπορεί να κατανοήσει τις λειτουργίες της αφήγησης ως κύριους τρόπους νοηματοδότησης  της πραγματικότητας

   

• είναι σε θέση να συνθέσει μια περίληψη κειμένου κι ένα σύντομο σενάριο

🔵 🔴 🟡 Θεωρία (2 ώρες)

1. Εισαγωγή στην αφηγηματολογία : Όταν ο Δομισμός συναντιέται με την Ποιητική των Ανθρωπιστικών Σπουδών (Genette, Eco, Barthes)

2. Μελετώντας το διήγημα, εφαρμόζοντας την πυραμίδα του Freitag

3. Η αφήγηση ως δημιουργική επικοινωνία: Τα είδη λαϊκής αφήγησης (λειτουργία του μύθου, παραμύθια, προφορική παράδοση)

4. Βασικές λειτουργίες του παραμυθιού και τους 7 βασικούς ρόλους/χαρακτήρες σύμφωνα με τον Propp.

5. Μυθολογικός ήρωας/ηρωίδα (Οιδίποδας, θηβαϊκός μύθος, Levis-Strauss)

6. Οι 6 βασικές αφηγηματικές δομές και το ταξίδι του ήρωα του Joseph Campbell

7. Τριτοπρόσωπες αφηγήσεις και ρεαλιστικό μυθιστόρημα

8. Κλασικές προσεγγίσεις στην αφηγηματολογία : showing (δείχνω-μίμηση) και telling (λέω-απλή διήγηση)

9. Αφηγηματικές τεχνικές στη μοντέρνα αφήγηση: Ροή της συνείδησης από τον Τristram Sandy, στην Molly Bloom του Joyce (Οδυσσέας)

10. Αφηγηματικές τεχνικές στη μεταμοντέρνα αφήγηση (μυθιστορηματική αυτοβιογραφία), 

11. Βασικές αρχές σεναρίου :  Ορολογία της σεναριογραφίας και Βασικές αρχές ενός σεναρίου όπως είναι η πλοκή, η σύγκρουση, οι χαρακτήρες, οι διάλογοι και η εξέλιξη της ιστορίας.

12. Ανάπτυξη χαρακτήρων: ήρωες,αντιήρωες, στους δευτερεύοντες και ελάσσονες χαρακτήρες. Ένας χαρακτήρας πρέπει να είναι συνεπής, να ακολουθεί τις συμβάσεις του είδους (genre) και να προωθεί την εξέλιξη της ιστορίας. 

13. Ανάπτυξη μιας ιδέας από την αρχή ως την συγγραφή σεναρίου.

🔵 🔴 🟡 Εργαστήριο (1 ώρα)

Σειρά ατομικών και ομαδικών δραστηριοτήτων και πρότζεκτ, τα οποία εισάγουν βαθμιαία τον φοιτητή και τη φοιτήτρια στις τεχνικές της αφήγησης -π.χ συγγραφή διηγήματος, δομή παραμυθιών, περίληψη, χαρακτήρες, σενάριο.

Γλώσσα αξιολόγησης: Ελληνική

🔵 🔴 🟡 Μέθοδος αξιολόγησης: 

• 50% γραπτή παρουσίαση
• 50% προφορική παρουσίαση

• Πρόσωπο με πρόσωπο
• Χρήση PowerPoint και οπτικοακουστικών παραδειγμάτων (13 διαλέξεις)
• Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω του eClass με εβδομαδιαία παροχή οπτικοακουστικού υλικού, συνδέσμων, φωτογραφιών, έξτρα βιβλιογραφίας και σχετιζόμενων πληροφοριών (εκθέσεις, πολιτιστικά ιδρύματα κ.α.)

https://eclass.uop.gr/courses/3712 

🔵 🔴 🟡 Συγγράμματα Μαθήματος [ΕΥΔΟΞΟΣ]

• Κακαβούλια Μαρία, Πολίτης Περικλής (επιμ.), (2022) Αφήγηση. Μια πολυεπιστημονική θεώρηση, Gutenberg
• ΜcΚee Robert (2017) Το σενάριο. Ουσία, δομή, ύφος και βασικές αρχές, Εκδόσεις Πατάκης

Έξτρα Βιβλιογραφία

• Eco, Umberto, Έξι περιπλανήσεις στο δάσος της αφήγησης, μετ. Παπακωνσταντίνου Αναστασία, Ελληνικά Γράμματα, 2008
• Gerard, Genette, Σχήματα ΙΙΙ: O λόγος της αφήγησης, μετ. Μπάμπης Λυκούδης, Πατάκης, 2006
• Ricoeur, Paul, H αφηγηματική λειτουργία, μετ. Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Εκδόσεις Καρδαμίτσας,1990
• Salmon, Christian, Storytelling, η μηχανή που κατασκευάζει ιστορίες και χειραγωγεί τα πνεύματα,μετ. Καυκιάς, Γιάννης, Πολύτροπον,2008
• Saunders, George, Κολυμπώντας στη λιμνούλα υπό βροχήν, όπου τέσσερις Ρώσοι κλασικοί δίνουν μαθήματα δημιουργικής γραφής, ανάγνωσης και ζωής, μετ. Ανδρέας Παππάς, Πατάκης, 2021
• Stanzel, Fr. Θεωρία της αφήγησης, μετ. Χρυσομάλλη-Henrich, University Studio Press, 1999
• Γουντ, Τζέημς, Πώς δουλεύει η λογοτεχνία, μετ. Κώστας Σπαθαράκης, Αντίποδες, 2023
• Δημητρομανωλάκη, Ελευθερία, Η μορφολογία του σεναρίου: Αφήγηση, μυθοπλασία και συγγραφή, Ηλεκτρονικό Βιβλίο, 2018
• Καλλίνης, Γ. Εγχειρίδιο Αφηγηματολογίας: Εισαγωγή στις τεχνικές της αφήγησης, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2015
• Καψωμένος, Ε.. Αφηγηματολογία: Θεωρία και μέθοδοι ανάλυσης της αφηγηματικής πεζογραφίας, Πατάκης, Αθήνα, 2011
• Κορτάσαρ, Χούλιο, Δοκίμια και ομιλίες για το διήγημα, το μυθιστόρημα και τη σχέση τους με τη ζωή, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 2023