🔵 🔴 🟡 Περιγραφή μαθήματος

Το μάθημα εξετάζει την ιστορία της περφόρμανς στην Ελλάδα. Χρονικά, η ιστορική αναδρομή εκτείνεται από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 ως σήμερα, εστιάζει στην εικαστική δημιουργία και συμπεριλαμβάνει περφόρμανς με ζωντανή παρουσία δράσεων μπροστά σε κοινό ή βίντεο - περφόρμανς η οποία καταγράφεται με οπτικά ή ακουστικά μέσα. Εστιάζουμε ιδιαίτερα στις λειτουργίες του σώματος, τη σχέση με τον χώρο, την επικοινωνία με το κοινό, καθώς και στον υβριδικό χαρακτήρα της περφόρμανς ως είδους που συναρμόζει διάφορες τέχνες. Στο μάθημα, η περφόρμανς στην Ελλάδα εντάσσεται επίσης σε πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο με έμφαση στις αντισυστημικές λειτουργίες της κατά την περίοδο της δικτατορίας και της μεταπολίτευσης. Τα ελληνικά έργα συσχετίζονται με εξελίξεις στον χώρο της τέχνης διεθνώς, προκειμένου να αξιολογηθεί η σημασία τους. Μελετώνται έργα σημαντικών καλλιτεχνών όπως η Λήδα Παπακωνσταντίνου, η Μαρία Καραβέλα, o Θόδωρος, ο Δημήτρης Αληθεινός, ο Θανάσης Χονδρός και η Αλεξάνδρα Κατσιάνη και νεότεροι όπως η Γεωργία Σαγρή, η Αγγελική Αυγητίδου, η Μαίρη Ζυγούρη.

Ο/η φοιτητής/ήτρια μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος θα: 

• γνωρίζει το έργο των σημαντικότερων Ελλήνων/ίδων καλλιτεχνών της περφόρμανς από τα τέλη του 1960 ως σήμερα

• γνωρίζει το γενικότερο πλαίσιο της ιστορίας της τέχνης της συγκεκριμένης περιόδου στην Ελλάδα σε συνάρτηση με το εξωτερικό

• μπορεί να κατανοήσει τη θέση της περφόρμανς στο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής παρουσίασής της

• είναι σε θέση να συζητά αλλά και να εφαρμόζει τα συστατικά της περφόρμανς στην  καλλιτεχνική δημιουργία

🔵 🔴 🟡 Θεωρία (2 ώρες)

1. Εισαγωγή I: Ιστορικό και κοινωνικό-πολιτιστικό πλαίσιο εποχής, δεκαετίες 60-70

2. Εισαγωγή II: Ορισμός της περφόρμανς + ζητήματα μετάφρασης+ «άλλοι χώροι» εκτός εικαστικών δράσεων (θέατρο, χορός, μουσική)

3. Εισαγωγή III: Οι απαρχές της τέχνης της περφόρμανς + η χρήση των αντικειμένων στην περφόρμανς

4. Μινιμαλιστική και Εννοιολογική Τέχνη

5. Οι περφόρμανς στη δικτατορία και μεταπολίτευση: ζητήματα εθνικής ταυτότητας 

6. Πολιτικός ακτιβισμός και περφόρμανς για την Ιστορία του Τόπου I : Δημήτρης Αληθεινός 

7. Πολιτικός ακτιβισμός και περφόρμανς για την Ιστορία του Τόπου II : Μαρία Καραβέλα

8. Πολιτικός ακτιβισμός και περφόρμανς για την Ιστορία του Τόπου III : Γεωργία Σαγρή , το πολιτικό σχόλιο στη τέχνη σήμερα 

9. Φεμινιστική τέχνη, διαφορετικότητα, ταυτότητα, το ιερό και η μυσταγωγία : Λήδα Παπακωνσταντίνου & Άσπα Στασινοπούλου 

10. Ιδιωτικοί – δημόσιοι χώροι : γκαλερί, ξένα ινστιτούτα, συζητήσεις για ένα μουσείο σύγχρονης τέχνης (Θόδωρος)

11. Περφόρμανς φοιτητών / φοιτητριών με βάση το έργο Ελλήνων/Ελληνίδων καλλιτεχνών Ι

12. Περφόρμανς φοιτητών / φοιτητριών με βάση το έργο Ελλήνων/Ελληνίδων καλλιτεχνών ΙΙ

13. Θεσμική κριτική,  ιστορικοποίηση της περφόρμανς, η σημασία των αρχείων: Per Art Archives (Ευαγγελία Μπασδέκη & Μαργαρίτα Καταγά) πολιτιστικός φορέας καταγραφής της περφόρμανς στην Ελλάδα, Φεστιβάλ Performance Θεσσαλονίκης

🔵 🔴 🟡 Εργαστήριο (1 ώρα)

1. Σειρά ατομικών και ομαδικών δραστηριοτήτων και πρότζεκτ, τα οποία εισάγουν βαθμιαία τον φοιτητή και τη φοιτήτρια στην τέχνη της περφόρμανς ανάλογα με τη θεματική του κάθε μαθήματος. 

Γλώσσα αξιολόγησης: Ελληνική

🔵 🔴 🟡 Μέθοδος αξιολόγησης: 

• Δημόσια παρουσίαση (50%)
• Γραπτή παρουσίαση (50%)
• Προφορική ενημέρωση φοιτητή/ήτριας

• Πρόσωπο με πρόσωπο
• Χρήση PowerPoint και οπτικοακουστικών παραδειγμάτων (13 διαλέξεις)
• Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω του eClass με εβδομαδιαία παροχή οπτικοακουστικού υλικού, συνδέσμων, φωτογραφιών, έξτρα βιβλιογραφίας και σχετιζόμενων πληροφοριών (εκθέσεις, πολιτιστικά ιδρύματα κ.α.)

https://eclass.uop.gr/courses/PDA167/ 

🔵 🔴 🟡 Συγγράμματα Μαθήματος [ΕΥΔΟΞΟΣ]

• Ελένη Σαρόγλου (επιµ.) (2005) Λήδα Παπακωνσταντίνου, Performance, Film, Video 1969-2004, Αθήνα: Cube Editions
• Νίκος Δασκαλοθανάσης (2012) Ο καλλιτέχνης ως ιστορικό υποκείμενο από τον 19ο στον 21ο αιώνα, εκδόσεις Άγρα
• Αγγελική Αυγητίδου, (2023) Εισαγωγή στην πράξη της Περφόρμανς στις εικαστικές τέχνες, Kallipos e-books.

Έξτρα Βιβλιογραφία

• Γερογιάννη Ειρήνη, Η περφόρμανς στην Ελλάδα, 1968-1986, Futura Αθήνα, 2019. 
• Χονδρού Δανάη, Εικαστικές δράσεις, Φουτουριστικές και ντανταϊστικές ρίζες: Happening: Event: Fluxus: Body Art: Aktionen: Performance: Josef Beuys: Το σώμα τού καλλιτέχνη: Οι εικαστικές δράσεις ως μνημείο, Απόπειρα, Αθήνα, 2006
• Αγγελική Αυγητίδου και Ιφιγένεια Βαµβακίδου (επιµ.), Performance Now V. 1: Επιτελεστικές πρακτικές στην τέχνη και δράσεις in situ, Αθήνα: Εκδοτικός Όµιλος Ίων, 2013. 
• Ειρήνη Γερογιάννη, Χριστόφορος Μαρίνος και Μπία Παπαδοπούλου (επιµ.), Μαρία Kαραβέλα, Αθήνα: AICA Hellas, 2015. 
• Μπία Παπαδοπούλου (επιµ.), Τα χρόνια της αµφισβήτησης. Η τέχνη του '70 στην Ελλάδα, Αθήνα: Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και futura: 2005. 
• Μοντέρνο-Μεταµοντέρνο, πρακτ. συν., Αθήνα: Σµίλη, 1988. 
• Locus Athens (επιµ.), 7 performances και µία συζήτηση, Αθήνα: futura, 2006. 
• Τίνα Πανδή και Σταµάτης Σχιζάκης (επιμ.), Δηµήτρης Αληθεινός, Αναδροµική, Αθήνα: Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, 2013.
• Αρετή Αδαμοπούλου (επιμ.), Η γλώσσα του σώματος. Σημειώσεις για την performance, πρακτ.συνεδρίου, Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2014.
• Φαίη Ζήκα, Απορία τέχνες και σκέψεις κατεργάζεται, Φιλοσοφικές έρευνες στη σύγχρονη τέχνη, Αθήνα : Άγρα, 2018.